ใบความรู้ที่ 2 ระบบงานธุรกิจ
ระบบงานธุรกิจ หมายถึง องค์การใด ๆ ที่ก่อตั้งขึ้น
โดยมีจุดประสงค์เพื่อแสดงหาผลกำไรเป็น
สำคัญซึ่งองค์การดังกล่าวอาจอยู่ในรูปแบบกิจการเจ้าของคนเดียว
บริษัท ห้างหุ้นส่วนสามัญหรือห่าง
หุ้นส่วนนิติบุคคล เป็นต้น
ธุรกิจสามารถแบ่งตามลักษณะการดำเนินงาน ได้ 3 ประเภท ดังนี้
1. การพาณิชย์
(Commeree) หมายถึง
ธุรกิจที่ดำเนินการในประเภทการซื้อ ขาย แลกเปลี่ยน
เช่น การค้าปลีก การค้าส่ง ตำแทนจำหน่าย เป็นต้น
2.
การอุตสาหกรรม (Industry) หมายถึง ธุรกิจที่ดำเนินการด้านการผลิต
เช่น
อุตสาหกรรมการผลิตรถยนต์
อุตสาหกรรมเครื่องจัก อุตสาหกรรมเคมี และ อุตสาหกรรมสินค้าสำเร็จรูป
3.
การบริหาร (Services) หมายถึง
ธึรกิจที่ดำเนินการให้บริการแก่ลูกค้า สินค้าไม่มีมูลค่าทาง
เศรษฐกิจไม่มีตัวตน และไม่สามารถคืนได้
เช่น โรงภาพยนตร์ การท่องเที่ยว การโรงแรม ร้านเสริมสวย
เป็นต้น
กรณีศึกษาระบบงานธุรกิจของร้านค้าแห่งหนึ่ง
ร้านค้าแห่งนี้เป็นร้านค้าขนาดเล็ก จำหน่ายสินค้าประเภทขนม เครื่องดื่ม
ของใช้ในชีวิตประจำวัน
และสินค้าเบ็ดเเตล็ดให้กับลูกค้าทั่วไป
ซึ่งมีรายละเอียดการดำเนินการธุรกิจดังนี้
โครงสร้างธุรกิจ
1.ขั้นตอนการสั่งซื้อสินค้า
การสั่งซื้อสินค้าเป็นขั้นตอนแรกในการดำเนินธุรกิจด้านการขาย
เพราะไม่ว่าจะเป็นธุรกิจที่เปิด
กิจการใหม่หรือดำเนินกิจการมาแล้วหลายปี
ก่อนที่จะดำเนินการขายสินค้า แน่นอนจะต้องมีสินค้า
ขายในร้าน ซึ่งถ้าเป็นกรณีไม่ใช่เปิดกิจการใหม่ ทุก ๆ
วันจะต้องตรวจนับสินค้าในสต้อกสินค้าว่าสินค้า
แต่ละประเภทแต่ละยี้ห้อมีจำนวนคงเหลือเท่าไหร่
ถ้าสินค้าใดหมดหรือมีจำนวนเหลือน้อย ก็จะทำใบสั่ง
ซื้อไปยังผู้จำหน่ายเพื่อสั่งซื้อสินค้า ตามตัวอย่างดังรูป
เเสดงขั้นตอนการสั่งซื้อ
เมื่อผู้จำหน่ายสินค้าได้รับใบสั่งซื้อสินค้า
ก็จะส่งสินค้าพร้อมใบส่งของมาให้ เมื่อทางร้านได้รับ
สินค้าแล้วจะต้องตรวจนับสินค้าว่าตรตามใบสั่งหรือไม่
ถ้ามีจำนวนสินค้าไม่ครบหรือมีสินค้าที่ไม่ตรงตาม
ใบสั่งซื้อ ก็จะแจ้งไปให้ผู้จำหน่ายสินค้าทราบ
แต่ถ้าสนค้าครบตามจำนวนก็จะเก็บเข้าร้านเพื่อขายต่อไป
ตามผังงานดังรูป
เเสดงขั้นตอนรับสินค้า
2. ขั้นตอนการขายสินค้า
เมื่อมีสินค้าเพื่อขายแล้ว
ขั้นตอนต่อไปก็คือการขายสินค้า ซึ่งการขายสินค้าในร้านสะดวกซื้อทั่วไปจะ
ขายเฉพาะเงินสด และทุกครั้งที่ขายสินค้าจะออกใบเสร็จให้กับลูกค้า
เเสดงขั้นตอนการขายสินค้า
3. การจัดทำบัญชี
ปกติการจัดทำบัญชีจะต้องทำเป็นประจำ
เช่น การลงบันทึกกการขายสินค้าในแต่ละวันหรือการลง
บันทึกการสั่งซื้อสินค้าแต่ละครั้ง
แต่การจัดทำบัญชีดังกล่าวยังไม่สามารถสรุปผลการดำเนินงานได้ ดัง
นั้นเมื่อสินเดือนเจ้าของกิจการจะจัดทำบัญชีต่างๆ เช่น
รายงานกำไร/ขาดทุน รายงานสินค้าขายดี
รายงานสินค้าคงเหลือ เป็นต้น
ทั้งนี้เพื่อเป็นข้อมูลการบริหารธุรกิจต่อไป
ตัวอย่างการจัดทำรายงานกำไร / ขาดทุน
การจัดทำรายงานกำไร / ขาดทุน จะตรวจสอบการขายสินค้าทั้งหมดของเดือนนั้นๆ
ว่าได้เงินเท่า
ไหร่ (รายรับ) และตรวจสอบรายจ่าย
จากการซื้อสินค้าและรายจ่ายอื่น ๆ เช่น ค่าขนส่งสินค้า เงินเดือน
พนักงาน เป็นต้น จากนั้นนำมาคำนวณหากำไร / ขาดทุน ดังนี้ กำไร / ขาดทุน = รายรับ - รายจ่าย
เเสดงขั้นตอนการทำรายงานกำไร/ขาดทุน
